หย่าเพราะสมัครใจแยกกันอยู่

ฎีกาที่ 4815/2539


         โจทก์และจำเลยจดทะเบียนสมรสเมื่อวันที่ 14 พฤศจิกายน2512 อยู่กินกันที่บ้านเลขที่ 19 หมู่ที่ 19 หมู่ที่ 6ตำบลบางด้วน อำเภอเมืองสมุทรปราการ จังหวัดสมุทรปราการต่อมาโจทก์และจำเลยย้ายไปอยู่ตำบลบางปูใหม่อำเภอเมือง สมุทรปราการ ประมาณปี 2516 ถึง 2519 โจทก์ออกจากบ้านกลับไปอยู่ที่บ้านเลขที่ 19 หมู่ที่ 6 ตำบลบางด้วนอำเภอเมืองสมุทรปราการ จังหวัดสมุทรปราการ เนื่องจากทะเลาะวิวาทกับจำเลย ต่อมาประมาณปี 2520 โจทก์และจำเลยตกลงไปจดทะเบียนหย่าที่อำเภอ แต่เนื่องจากโจทก์ไม่มีเงินชำระค่าอุปการะเลี้ยงดูบุตรคนละ 25,000 บาท แก่จำเลยตามที่ทางอำเภอไกล่เกลี่ยจึงไม่ได้จดทะเบียนหย่า คดีมีปัญหาตามฎีกาของโจทก์ ประการแรกว่าโจทก์และจำเลยสมัครใจแยกกันอยู่เพราะเหตุที่ไม่อาจอยู่ร่วมกัน ฉันสามีภริยาได้โดยปกติสุขตลอดมาเกินสามปีหรือไม่ โจทก์มีตัวโจทก์เป็นพยานเบิกความว่า โจทก์มอบเงินให้จำเลยนำไปปลูกสร้างบ้านในที่ดินบิดาจำเลยที่ตำบลบางปูใหม่
เมื่อปลูกสร้างเสร็จโจทก์ จำเลยและบิดาโจทก์เข้าพักอาศัยบ้านที่ปลูกสร้างใหม่นี้อยู่ติดกับบ้านบิดา จำเลย บิดาจำเลยชอบดื่มสุราเมาอาละวาด โจทก์พยายามตักเตือนและห้ามปราม แต่บิดาจำเลยไม่เชื่อฟัง ในที่สุดโจทก์จึงนำบิดาโจทก์ซึ่งเป็นโรคหัวใจกลับไปอยู่บ้านเดิมที่ตำบลบาง ด้วนตั้งแต่ปี 2516 จำเลยไม่ได้ตามไปด้วยส่วนจำเลยมีตัวจำเลยเป็นพยานเบิกความว่าเมื่อประมาณปี 2519 โจทก์เริ่มติดพันหญิงอื่นและไม่ค่อยกลับบ้านในที่สุดโจทก์ออกจากบ้านที่อยู่ กินกับจำเลยไป และจำเลยตอบทนายโจทก์ถามค้านว่า บิดาโจทก์ช่วยออกเงินปลูกสร้างบ้านใหม่และมาอยู่ด้วยไม่ถึงปีก็กลับไปอยู่ บ้านเดิมที่ตำบลบางด้วน บิดาจำเลยดื่มสุราเป็นประจำแล้วชอบส่งเสียงดัง แต่ไม่เคยมีเรื่องกับใครเมื่อจำเลยกับโจทก์ทะเลาะวิวาทกันบ่อยครั้งจึงตกลง ที่จะไปจดทะเบียนหย่า ศาลฎีกาเห็นว่า พยานจำเลยเจือสมพยานโจทก์ว่าโจทก์ออกจากบ้านที่ปลูกสร้างและอยู่กินกับจำเลย เพราะต้องการพาบิดาซึ่งเป็นโรคหัวใจไปให้พ้นบิดาจำเลยซึ่งชอบดื่มสุราแล้ว ส่งเสียงดัง ได้ความต่อไปว่าโจทก์และจำเลยตกลงจะไปจดทะเบียนหย่าขาดจากกัน แต่หย่าไม่ได้เพราะโจทก์ไม่มีเงินชำระค่าอุปการะเลี้ยงดูบุตรแก่จำเลย พฤติการณ์ดังกล่าวน่าเชื่อว่าโจทก์และจำเลยสมัครใจแยกกันอยู่เพราะเหตุที่ ไม่อาจอยู่ร่วมกันฉันสามีภริยาได้โดยปกติสุขตลอดมา และการแยกกันอยู่ดังกล่าวเป็นเวลานับถึงวันฟ้องเกินสามปีแล้ว โจทก์จึงมีสิทธิฟ้องหย่าได้ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1516(4/2)

          ปล.การหย่าเพราะเหตุสมัครใจแยกกันอยู่จะต้องประกอบด้วยเงื่อนไขที่สำคัญคือ เหตุที่แยกกันอยู่เพราะเหตุที่ไม่อาจอยู่ร่วมกันฉันท์สามีภริยาได้โดยปกติสุข  และจะต้องแยกกันอยู่เกิน 3 ปี หากขาดเงื่อนไขข้อใดข้อหนึ่งก็ไม่สามารถฟ้องหย่าได้