ลูกที่เกิดจากพ่อและแม่ที่ไม่ได้จดทะเบียนสมรสกันยอมเป็นลูกที่ไม่ชอบด้วยกฎหมายของพ่อ แต่จะเป็นลูกที่ชอบด้วยกฎหมายของแม่เสมอ ดังนั้นพ่อกับลูกจึงไม่มีหน้าที่ตามกฎหมายต่อกันเช่น พ่อไม่มีหน้าที่ดูแลเลี้ยงดูลูก ให้การศึกษาลูก ไม่สามารถกำหนดที่อยู่ของลูกได้ และที่สำคัญไม่มีอำนาจปกครองลูกของตนเองได้ ส่วนลูกก็ไม่มีหน้าที่จะต้องเลี้ยงดูพ่อ ด้วยเหตุนี้กฎหมายจึงกำหนดให้พ่อสามารถจดทะเบียนรับรองบุตรหรือร้องขอจดทะเบียนให้เด็กเป็นลูกที่ชอบด้วยกฎหมายต่อศาลได้ และลูกก็สามารถร้องขอให้พ่อจดทะเบียนรับรองบุตรต่อศาลได้เช่นกัน บทความนี้จะขอกล่าวเฉพาะกรณีที่พ่อขอจดทะเบียนรับรองบุตรก่อน ส่วนกรณีบุตรร้องขอให้พ่อจดทะเบียนรับรองขอยกยอดเอาไว้บทความต่อไป
การจดทะเบียนรับรองบุตรกระทำได้ 2 วิธี
วิธีแรกคือ การจดทะเบียนรับรองบุตรโดยได้รับความยินยอมจากแม่ของเด็กและตัวเด็ก พ่อสามารถไปยื่นคำร้องขอจดทะเบียนรับรองบุตรที่เขตหรืออำเภอที่ลูกมีภูมิลำเนา โดยพ่อของเด็กจะต้องไปยื่นคำร้องขอจดทะเบียนรับรองบุตรด้วยตนเอง กรณีที่แม่เด็กและลูกไปด้วยและยินยอมก็จะไม่มีปัญหาใดๆ แต่กรณีที่แม่เด็กและลูกไม่ยินยอมและไม่ยอมไปด้วยเจ้าหน้าที่ก็จะต้องแจ้งการขอจดทะเบียนรับรองบุตรไปยังแม่เด็กกับลูกให้ทราบ หากแม่เด็กและลูกคัดค้านว่าผู้ขอจดทะเบียนรับรองบุตรไม่ใช่พ่อ หรือไม่ให้ความยินยอม ฝ่ายพ่อจะต้องไปร้องขอรับเด็กเป็นบุตรต่อศาล เพื่อให้ศาลมีคำพิพากษาว่าลูกเป็นบุตรโดยชอบด้วยกฎหมายเสียก่อน พ่อจึงนำคำพิพากษานั้นไปจดทะเบียนรับรองบุตรต่อเจ้าหน้าที่ได้
เอกสารที่ใช้ในการขอจดทะเบียนรับรองบุตร
1. บัตรประชาชนของพ่อ, แม่, ลูก (ถ้ามี)
2. ทะเบียนบ้านพ่อ, แม่, ลูก
3. สูติบัตรของลูก
4. หนังสือให้ความยินยอมของแม่เด็กและลูก
5. พยานบุคคล 2 คน
การขอจดทะเบียนรับรองบุตรโดยความยินยอมนี้ ข้อสำคัญเด็กจะต้องสามารถให้ถ้อยคำโดยสามารถตอบคำถามของเจ้าหน้าที่ได้ มิฉะนั้นเจ้าหน้าที่จะไม่ยอมจดทะเบียนรับรองบุตรให้แต่จะให้ไปยื่นคำร้องหรือคำฟ้องขอให้เด็กเป็นบุตรโดยชอบด้วยกฎหมายแทน
วิธีที่สองคือ การจดทะเบียนรับรองบุตรโดยคำพิพากษา พ่อจะต้องไปยื่นคำร้องหรือคำฟ้องขอให้ศาลมีคำพิพากษาหรือคำสั่งให้เด็กเป็นบุตรโดยชอบด้วยกฎหมายต่อศาลเยาวชนและครอบครัวในเขตอำนาจศาลที่ลูกมีภูมิลำเนา กรณีนี้ผู้เป็นพ่ออาจจะต้องแต่งตั้งทนายความเพื่อให้ช่วยดำเนินการให้ และเมื่อดำเนินการสืบพยานเสร็จสิ้นหากศาลเชื่อและเห็นว่าท่านเป็นพ่อของลูกจริง ศาลท่านก็จะมีคำพิพากษาให้ผู้เป็นพ่อเป็นพ่อโดยชอบด้วยกฎหมายของบุตร ต่อจากนั้นผู้เป็นพ่อก็สามารถนำคำพิพากษาไปจดทะเบียนรับรองบุตรได้ ทั้งนี้ผู้เป็นพ่อจะต้องนำ "คำพิพากษา" พร้อมด้วย "ใบสำคัญแสดงว่าคดีถึงแล้ว" ไปยื่นคำร้องขอจดทะเบียนรับรองบุตรกับเจ้าหน้าที่ที่เขตหรืออำเภอที่เด็กมีภูมิลำเนา
สวัสดีค่ะ ดิฉันเคยขอคำปรึกษาเรื่องจดทะเบียนรับรองบุตรไปครั้งหนึ่งแล้วค่ะ พอดีว่ามีคำถามเพิ่มเติมว่าถ้าจดทะเบียนรับรองบุตรไปแล้ว สมมุติว่าในอนาคตพ่อของเด็กไปสร้างหนี้สินหรือธุรกรรมอะไรไว้ บุตรจะเกี่ยวข้องอะไรด้วยหรือเปล่าค่ะ
ตอบลบการเป็นทายาทโดยการรับรองบุตรยอมมีสิทธิต่างๆเช่นเดียวกับบุตรที่เกิดกับพ่อแม่ที่จดทะเบียนสมรสกับ ฉะนั้นเมื่อพ่อเสียชีวิตเด็กยอมได้รับมรดกในส่วนที่เท่าๆกันทุกคน และการรับมรดกทายาททุกคนจะต้องรับไปทั้งหนี้สินด้วย แต่การชดใช้หนี้ให้กับเจ้าหนี้ของเจ้ามรดกจะต้องไม่เกินไปกว่ามรดกที่ได้รับไป เช่น พ่อเป็นหนี้ 100 บาท แต่ทายาทได้รับมรดกแค่ 50 บาท เจ้าหนี้ของพ่อมีสิทธิเรียกร้องให้ทายาทหรือลูกชดใช้หนี้ได้แค่เพียง 50 บาท เป็นต้น
ตอบลบทนายชัยยะ
บุตรไม่ว่าจะเป็นบุตรที่เกิดกับพ่อแม่ที่จดทะเบียนสมรสกัน หรือบุตรที่พ่อจดทะเบียนรับรองบุตรให้ หรือบุตรที่พ่อให้การรับรองตามกฎหมาย เมื่อได้รับทรัพย์มรดกจากพ่อ บุตรจะต้องรับไปทั้งสิทธิและหน้าที่ ซึ่งหากพ่อมีหนี้บุตรก็จะต้องรับหนี้ไปด้วย แต่บุตรจะชดใช้หนี้ให้กับเจ้าหนี้ไม่เกินจำนวนที่บุตรรับทรัพย์มรดกมาจากพ่อ คำตอบนี้อาจจะตอบช้าไปแต่ผมขอตอบเอาไว้เพื่อเป็นแนวทางสำหรับผู้ที่ประสบปัญหาคล้ายกัน
ตอบลบคำถามที่ยกมาจากเว็ปเดิม "ถ้าบิดาของบุตรจดทะเบียนรับรองบุตรไปแล้ว บิดามีสิทธิในตัวบุตร บิดาสามารถโอนบุตรไปเป็นบตรบุญธรรมของผู้อึ่นเพียงคนเดียวได้หรือไม่ (บิดาสามารถไปทำอะไรเพียงคนเดียวโดยที่มารดาของเด็กไม่รู้ได้หรือไม่)"
ตอบลบกรณีของคุณหากศาลมีคำพิพากษาให้คุณจดทะเบียนรับรองบุตรแล้ว และคุณไม่ได้ถูกจำกัดหรือตัดอำนาจปกครองบุตรโดยคำพิพากษา คุณและแม่ของเด็กยอมมีอำนาจปกครองบุตรทั้งคู่ ฉะนั้นคุณไม่สามารถดำเนินการใดๆได้โดยไม่ได้รับความเห็นชอบจากแม่ของเด็กด้วย
ตอบลบสวัสดีค่ะ คือว่าดิฉันไม่ได้จดทะเบียนสมรสกับสามีแล้วมีบุตรร่วมกันหนึ่งคนบุตรดิฉันใช้นามสกุลขอสามีและชื่อลูกอยู่ที่ทะเบียนบ้านของสามีกรณีนี้ถือว่าเป็นบุตรตามกฎหมายของ พ่อ-แม่ รึเปล่าค่ะ หรือว่า ลูก เป็นบุตรที่ชอบด้วยกฎหมายของแม่แต่เพียงผู้เดียวคะ??
ตอบลบบุตรที่พ่อแม่ไม่ได้จดทะเบียนสมรสย่อมเป็นบุตรที่ชอบด้วยกฎหมายของแม่เสมอ พ่อไม่มีอำนาจปกครองบุตร ฉะนั้นการให้ความยินยอมหรือกระทำการใดๆแม่ย่อมมีอำนาจทำแทนลูกได้แต่เพียงผู้เดียว
ตอบลบ